De Wet en de ANVR
Reisvoorwaarden:
In de wet (op de
pakketreizen) wordt op meerdere plaatsen aandacht besteed aan de situatie dat de
pakketreisovereenkomst niet of niet ongewijzigd kan worden uitgevoerd omdat
zich op de plaats van bestemming (of in de onmiddellijke omgeving daarvan) onvermijdbare
en buitengewone omstandigheden voordoen die aanzienlijke gevolgen hebben voor
de uitvoering van de pakketreis. Zowel de (reis)organisator als de reiziger
kunnen in sommige situaties de reisovereenkomst beëindigen (dat is de
wettelijke term maar wij gebruiken liever de woorden: opzeggen of annuleren).
De reiziger heeft het recht om kosteloos te annuleren (op te zeggen) als zich op
de plaats van bestemming of in de onmiddellijke omgeving daarvan onvermijdbare
en buitengewone omstandigheden voordoen die aanzienlijke gevolgen hebben
voor de uitvoering van de pakketreis.
Dit recht
staat in artikel 7:509 lid 3 Burgerlijk Wetboek en is nader geformuleerd in de
ANVR Reisvoorwaarden (artikel 9.9)
Maar ook de
organisator heeft het recht om de pakketreisovereenkomst te beëindigen (onder
verplichting de vooruitbetaalde reisgelden dan terug te betalen) als hij niet
kan uitvoeren ten gevolge van onvermijdbare en buitengewone omstandigheden. De
organisator moet de reiziger onverwijld en voor het begin van de reis hierover
informeren. De organisator is dan geen schadevergoeding verschuldigd (artikel
7:509 lid 5 BW).
Het kan ook
nodig zijn om de reis aan te passen (in de wet nader uitgewerkt in artikel 7:508
en 510 lid 6 BW ) als de pakketreis deels niet uitgevoerd kan worden ten
gevolge van onvermijdbare en buitengewone omstandigheden.
Als het niet
kunnen uitvoeren van gedeeltes van de reis aanzienlijke gevolgen heeft
en de organisator geen alternatieven aanbiedt dan wel de reiziger die afwijst
heeft de reiziger in voorkomend geval recht op een prijsverlaging, maar de
reiziger kan ook besluiten kosteloos te beëindigen (annuleren). Als organisator
heb je het recht om de reisovereenkomst aan te passen als het gaat om onbeduidende
wijzigingen (artikel 7:508 lid 1 BW en artikel 5.1 ANVR
Reisvoorwaarden). Wat onbeduidende wijzigingen zijn, staat niet precies in de
wet maar kijk hiervoor naar de artikelen
5.2 en 7.2 in de ANVR Reisvoorwaarden. Let wel: de vraag of een reiziger een wijziging moet
accepteren of niet, hangt van de omstandigheden af en is niet altijd eenvoudig
te beantwoorden.
China: ontradend advies voor vakanties (niet-essentiële reizen)
In het geval een gebied, regio of land wordt getroffen door een ramp o.i.d.
kan het Ministerie van Buitenlandse
Zaken adviseren niet-essentiële reizen (zoals vakanties) niet uit te voeren of
zelfs alle reizen te ontraden. Dit wordt aangegeven door het Ministerie met de
kleur oranje resp. rood.
Als de reis
nog niet is aangevangen doet de organisator er ons inziens verstandig aan om zo
snel mogelijk met de reiziger in contact te treden om alternatieven te
bespreken.
Reisorganisatoren
kunnen hun reizen dan aanpassen (of verplaatsen) naar gebieden, waar geen
problemen zijn (groen) of waar met de nodige voorzorgsmaatregelen de vakantie
alsnog kan worden uitgevoerd (geel). Indien dit leidt tot de conclusie dat de
problemen ter plaatse aanzienlijke gevolgen hebben voor de uitvoering
van de pakketreis, kan zowel de reisorganisator als de reiziger kosteloos annuleren zonder dat
de reiziger recht heeft op een schadevergoeding.
Voor het vaste land van China (m.u.v. Hongkong en Macau) is het reisadvies
‘oranje’ en is ons advies om reizigers kosteloos te laten annuleren.
Maatregelen van andere lokale autoriteiten zoals in Italië
Lastiger wordt het bij maatregelen van lokale autoriteiten zoals we nu in Italië
zien. We geven een aantal voorbeelden om de situatie te verduidelijken. Zie
echter steeds ook het actuele Reisadvies Italië van het Ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Op dit
moment zijn er gebieden in Noord Italië met code rood (niet reizen), code
oranje (Alleen noodzakelijke reizen) en code geel ( Let op: veiligheidsrisico’s).
- Wanneer
een organisator een opera-pakketreis heeft georganiseerd (reis, verblijf +
ticket opera) en de opera gaat niet door, door een besluit van de (lokale)
autoriteiten, kan de reiziger een beroep doen op de wet en op art. 9.9 van de
ANVR-reisvoorwaarden. Als het ticket voor de opera voor de reiziger een essentieel
onderdeel voor het maken van de reis was en de opera gaat niet door dan heeft
dit immers aanzienlijke gevolgen voor de uitvoering van de reis die de reiziger
heeft geboekt en aan de reiziger is bevestigd. De organisator kan een
alternatief voorstellen (artikel 5.2 van de Reisvoorwaarden) maar dat hoeft
niet geaccepteerd te worden door de reiziger. De reiziger heeft dan het recht
om de reis kosteloos te annuleren.
- Indien
de organisator een stedentrip aanbiedt (reis + verblijf) waarbij de reiziger
zelf tickets koopt voor musea en/of opera ligt dit anders. Van het boeken van
die entreetickets hoeft en zal de organisator veelal niet op de hoogte zijn. De
organisator kan de reis dan in beginsel gewoon uitvoeren. De reiziger die de
intentie heeft om naar theater e.d. te gaan, kan deze zelf geregelde
activiteiten niet uitvoeren. De ANVR staat op het standpunt dat in het geval de
organisator de reis ongewijzigd kan uitvoeren, er onvoldoende grond is voor de reiziger om kosteloos
te annuleren. In beginsel stellen wij ons in deze situatie dus op het standpunt
dat als de reiziger niet meer wil reizen, hij uiteraard kan annuleren, maar dan tegen de geldende
annuleringskosten.
- Er is een rondreis van 3 weken geboekt, waarbij één of enkele onderdelen
aangepast dienen te worden. Kan de reiziger kosteloos opzeggen?
Als van de 20 activiteiten er 2 aangepast dienen te worden en er geschikte,
minimaal gelijkwaardige/vergelijkbare alternatieven kunnen worden geboden dan
wel hiervoor een passende prijsverlaging wordt geboden, stelt de ANVR zich op
het standpunt dat dit mogelijk is zonder dat de reiziger dit kan ‘aangrijpen’
om de hele reis kosteloos te kunnen annuleren. - Wat zijn nu precies essentiële
wijzigingen?
Ingrijpende wijzigingen zijn wijzigingen in de voornaamste kenmerken van een
reis. Die voornaamste kenmerken moet een reisorganisator voorafgaand aan het
sluiten van de overeenkomst aan de klant mededelen. Indien dat vervoer per
vliegtuig naar hotel XYZ in Milaan is, kan de reisorganisator daar niet een
busreis of een bezoek aan Turijn van maken. Wat betreft het hotel: Als het
nieuwe hotel de voornaamste kenmerken heeft (zelfde of hogere klasse, gelijke
bereikbaarheid, minimaal gelijke kenmerken als zwembad e.d. ) en de klant hiervan tijdig op de hoogte wordt
gesteld, achten wij dit voorstelbaar maar nogmaals: dit zal van geval tot geval
moeten worden beoordeeld en het is niet precies duidelijk wat een geschillencommissie
of rechter hierover oordeelt.
Uiteraard is
de uitkomst van een eventueel geschil hierover met de reiziger altijd
afhankelijk van alle omstandigheden van het geval en dus ook wat er (eventueel)
met het reisbureau/organisator is besproken over de keus voor juist deze
bestemming.
Het
door mij geleverde theaterticket is (qua waarde) een klein onderdeel van de
pakketreis. Is het niet zo dat bij minder dan 25% van waarde op de totale reis
dit niet van belang is?
Dit
is een veel voorkomend misverstand. De regel is als volgt: wanneer je alleen bemiddeld
hebt bij een vliegticket of alleen een hotelaccommodatie , is er geen sprake van
een pakketreis. De ANVR boekingsvoorwaarden zijn van toepassing; niet de
reisvoorwaarden. Dit verandert niet wanneer een ander klein onderdeel (minder
dan 25%) hieraan wordt toegevoegd. Anders gesteld: met het toevoegen van een
museumticket (qua waarde <25%) aan een accommodatie heeft de klant niet
opeens een pakketreis.
Dit is echter niet het geval wanneer sowieso al een pakketreis aan de klant
wordt aangeboden.
Hoe ver van
tevoren kan de reiziger annuleren?
Je wordt als organisator wellicht geconfronteerd met de situatie dat je reizigers
hebt die bijvoorbeeld pas in april 2020 naar een gebied gaan waar nu
maatregelen zijn genomen tegen het Corona-virus. De vraag is of die reizigers
nu al kunnen opzeggen. Bij opzegging op dit moment gaat de reiziger er nu al vanuit dat de
organisator zijn afspraken t.z.t. niet kan nakomen en geen geschikte
alternatieven kan bieden. Dat is uiteraard nu nog niet vast te stellen dus een
dergelijke opzegging door de reiziger vinden wij erg voorbarig. De reiziger kan
uiteraard wel annuleren, maar dan tegen de geldende annuleringskosten. Het is
uiteraard niet zo dat je als organisator de reiziger tot een dag voor vertrek
in onzekerheid kan laten. Wanneer wel/niet kosteloos kan worden geannuleerd per geval afhankelijk. Het is dus zeker
verstandig om in overleg met de reiziger vroegtijdig te zoeken naar
alternatieven; dat geeft een geruststelling bij de reiziger en ook zekerheid
voor de organisator.
Calamiteitenfonds
Voor de volledigheid wijzen we erop dat het Calamiteitenfonds heeft bekend
gemaakt geen dekking te bieden tegen het Corona virus. Bij de start van
het Calamiteitenfonds is bewust gekozen voor een beperking tot molestsituaties of natuurrampen met als
gevolg hetzij gevaar voor persoon en goed van de consument hetzij aangetaste
infrastructuur.